Jakie ogrzewanie do domu jednorodzinnego?

Data publikacji-
AutorRedakcja portalu Majsteria
Długość czytania12 min

Decyzja o tym, jakie ogrzewanie do domu jednorodzinnego wybierzesz, jest jedną z najważniejszych. Od niej zależy sposób instalacji, konserwacji, koszty montażu oraz rachunki. Każde rozwiązanie ma swoje zalety i wady, dlatego przed ostateczną decyzją warto je poznać. Sprawdź, czym ogrzewać dom i na co zwracać uwagę podczas wyboru optymalnego rozwiązania.

Jakie ogrzewanie do domu jednorodzinnego?

Rodzaje ogrzewania w domach jednorodzinnych

Rodzaj ogrzewania domu ma późniejszy wpływ na koszty eksploatacyjne, dlatego wybór konkretnej metody warto wcześniej przemyśleć. Ciekawym rozwiązaniem jest ogrzewanie hybrydowe, czyli połączenie kilku źródeł ciepła. Czym ogrzać dom? Wyróżniamy kilka najpopularniejszych opcji: 

  • gaz ziemny – najbardziej ekologiczne ogrzewanie do domu jednorodzinnego wśród tradycyjnych źródeł energii. Ogrzewanie gazem jest mało wymagające i łatwe w użytkowaniu. Komfortowa regulacja temperatury, brak konieczności codziennej obsługi kotła;

  • gaz płynny – wymaga instalacji zbiornika LPG z ciekłym gazem, który można kupić lub wydzierżawić. Ważne jest, aby kocioł zlokalizowany był w bezpiecznej odległości od innych budynków i można było do niego swobodnie dojechać w celu napełnienia. Jest to dobre rozwiązanie tymczasowe lub awaryjne;

Jeżeli interesujesz się tym sposobem ogrzewania domu, przeczytaj również artykuł Ogrzewanie gazowe domu – wszystko, co warto o nim wiedzieć.

  • węgiel – nadal bardzo popularny rodzaj ogrzewania domu. Ogromne znaczenie ma wybór węgla, który często jest wątpliwej jakości. Dobry jakościowo węgiel jest droższy, ale i bardziej wydajny. Nie można zapomnieć o nieekologicznym aspekcie spalania węgla, który wypuszcza do atmosfery duże ilości dwutlenku węgla, tlenku węgla, tlenku azotu oraz szkodliwe pyły;

  • energia elektryczna – rozwiązanie zdobywające coraz więcej zwolenników, od kiedy metoda ta stała się bardziej opłacalna i osiągalna. Ogrzewanie elektryczne domu może przyjąć różną formę:

  • ogrzewanie akumulacyjne, działające na bazie pieca gromadzącego ciepło w nocy i oddające je w ciągu dnia;

  • ogrzewanie konwekcyjne, korzystające z urządzenia, które przemienia energię elektryczną na ciepło. Stosowane często jako dodatkowe źródło ciepła;

  • piece elektryczne C.O., coraz chętniej wybierane ogrzewanie do domów energooszczędnych. Rozwiązanie nie wymaga budowy komina, opału, specjalnego pomieszczenia, wystarczy przyłącze elektryczne;

Więcej na temat tego typu ogrzewania można znaleźć w artykule Ogrzewanie elektryczne domu – czy jest opłacalne?

 

  • drewno i pellet – alternatywne ogrzewanie domu dla coraz droższego węgla i prądu. Pellet to sprasowane, twarde drewno, które poddaje się procesowi suszenia. Jest lekki, ma postać granulatu i wydziela niewiele szkodliwych substancji. Drewno najczęściej stosowane jest do ogrzewania kominkiem z płaszczem wodnym;

  • olej – nowoczesne ogrzewanie domu, które wyróżnia się bezpieczeństwem i komfortem użytkowania. Nie wymaga obsługi, oprócz cyklicznej konserwacji i przeglądu. Koszt pieca i instalacji jest jednak wysoki, dlatego trzeba przygotować się na znaczny wydatek;

  • pompa ciepła – ogrzewanie domu odbywa się niemal bezobsługowo. Jest to wyjątkowo ekologiczna opcja na ogrzanie domu. Pompa ciepła wymaga inwestycji na początku, jednak patrząc na niskie koszty roczne to zdecydowanie tanie ogrzewanie domu. Część energii pozyskuje się z odnawialnych źródeł, co minimalizuje wydatki na rachunki;

  • paliwa stałe – wymaga magazynowania paliw, dużej kotłowni oraz pieca. Trzeba pamiętać o dużym zanieczyszczeniu powietrza podczas spalania, co sprawiło, że część tego typu kotłów będzie wycofana z użytkowania.

Które ogrzewanie jest najlepsze dla domu jednorodzinnego?

Na wybór idealnego rozwiązania wpływ ma wiele czynników. Najlepsze ogrzewanie do domu jednorodzinnego to takie, które spełnia oczekiwania jego użytkowników. Decyzję należy podjąć na podstawie wielkości i rodzaju budynku, budżetu na sprzęt i montaż, oraz przewidywane późniejsze koszty eksploatacji, konserwacji i paliwa. Inaczej brzmi odpowiedź na pytanie jakie ogrzewanie do starego domu, a inaczej, gdy interesuje Cię nowoczesne ogrzewanie domu. Metod jest wiele i może zdarzyć się tak, że będziesz potrzebować wsparcia specjalisty w doborze odpowiedniego rozwiązania.

Ceny paliw nadal są wysokie, dlatego bez względu na rodzaj ogrzewania domu, trzeba liczyć się z dużym rachunkiem za ciepło. Cena za węgiel obecnie kształtuje się na poziomie 1800-200 zł/t. Osoby korzystające z prądu lub gazu muszą śledzić decyzje rządu. W Europie ceny zaczynają spadać, jednak w Polsce nadal są wysokie.

Warto wiedzieć:

W roku 2023 roku ceny gazu i energii elektrycznej zostały zamrożone na poziomie zeszłego roku. Dla prądu poniżej limitu przyjęto stawkę 41 gr/kWh netto. Prognozy na rok 2024 mówią o średniorocznej cenie na poziomie 60-65 gr/kWh. 

Jak dobrać moc grzewczą do domu jednorodzinnego?

W ofercie producentów urządzeń grzewczych znajdziesz kotły o różnej mocy – od 6 kW do nawet 40 kW. 

Moc kotła to maksymalna deklarowana przez producenta moc, jaką piec może osiągnąć przy zastosowaniu paliwa o zapisanych w dokumentacji kotła parametrach energetycznych. Natomiast projektanci domów zamieszczają w projekcie sugerowaną moc urządzenia grzewczego i to właśnie tym należy kierować się, gdy wybierasz odpowiednie ogrzewanie do domu jednorodzinnego – mówi ekspert portalu Majsteria. 

Dobór mocy kotła powinien odpowiadać realnemu zapotrzebowaniu na ciepło. Najważniejsze jest prawidłowe obliczenie mocy grzewczej urządzenia. Do wyliczeń niezbędne są następujące dane:

  • powierzchnia, jaka ma być ogrzana; 

  • wysokość pomieszczeń;

  • wskaźnik powierzchniowy – dla budynków nowych o wysokim stopniu izolacji wynosi on 40 W/m3, natomiast dla starszego budownictwa i kamienic nieposiadających termoizolacji to 60 W/m3. 

Wystarczy podstawić posiadane informacje do wzoru: 

Moc kotła = Powierzchnia (m2) x Wysokość pomieszczeń (m) x Wskaźnik powierzchniowy (40 lub 60 W).

 

Jak obliczyć koszty ogrzewania domu jednorodzinnego?

Zastanawiając się, jakie ogrzewanie do domu wybrać, warto wziąć pod uwagę kilka kwestii, a jedną z nich będzie koszt rachunków za ogrzewanie. W wyliczeniu konkretnych wartości pomoże kalkulator opublikowany przez Polski Alarm Smogowy. Został on opracowany na bazie rozbudowanego kalkulatora stworzonego przez Porozumienie Branżowe Na Rzecz Efektywności Energetycznej (POBE). Można pobrać go bezpłatnie, a umieszczone w dane aktualizowane są raz na kwartał. 

Warto wiedzieć:

Kalkulator jest prosty w obsłudze: wystarczy podać metraż, liczbę mieszkańców oraz zakres ocieplenia domu. Narzędzie uwzględnia zarówno stan ocieplenia domu, ale i obowiązujące ceny węgla, gazu czy prądu. W kalkulatorze można również zawrzeć dopłaty do paliw: węgla, pelletu czy energii elektrycznej. Pozwoli to ocenić, jaki rodzaj ogrzewania domu jest najkorzystniejszy finansowo i pomogą wybrać najbardziej odpowiednie źródło ciepła.

 

 

Przykład: dom 150 m2/rodzina 4 osoby

Standard ocieplenia

Słabo ocieplony – zużycie energii cieplnej na poziomie 170 kWh/rok/m2

Ocieplony w standardowym zakresie – zużycie energii cieplnej na poziomie 80 kWh/rok/m2

Bardzo wysoki standard energetyczny – zużycie energii cieplnej na poziomie 15 kWh/rok/m2


Koszt za ogrzewanie (rocznie)


10 400 zł


5 700 zł


1987 zł

 

Jakie ogrzewanie jest najtańsze?

Porównując różne rodzaje ogrzewania wysuwają się wnioski, że kotły na węgiel i drewno to najdroższe ogrzewanie do domu jednorodzinnego. Rachunki za ogrzewanie są wyższe, jeśli budynek jest słabo ocieplony. Najtańszą metodą ogrzewania jest pompa ciepła. Jest też najczęściej wykorzystywana w przypadku instalacji tzw. podłogówki.  

- Na wysokość rachunków za ogrzewanie największy wpływ ma sposób ogrzewania oraz standard ocieplenia budynku, czyli izolacja ścian, dachów, szczelność okien oraz drzwi. To istotne z punktu widzenia pytania, czym najlepiej ogrzewać dom? Okazuje się bowiem, że nawet najlepszy rodzaj ogrzewania domu nie spełni swojej roli, jeśli ciepło będzie uciekać na zewnątrz budynku, podnosząc tym samym rachunki, a obniżając efektywność – mówi ekspert portalu Majsteria.

 

Jak zainstalować ogrzewanie w domu jednorodzinnym?

Ogrzewanie centralne to system grzewczy, który wytwarza ciepło w jednym miejscu, a następnie rozprowadza je po całym budynku. Aby całość działała prawidłowo wymagana jest specjalna instalacja rozmieszczona w całym domu. Serce centralnego ogrzewania stanowi kocioł (lub pompa ciepła w zależności od tego, jaki rodzaj ogrzewania domu wybierzesz). To tutaj, dzięki spalaniu paliwa, wytwarza się ciepło. Następnie jest ono rozprowadzane (najczęściej za pomocą wody). Piec umieszczany jest zwykle w kotłowni, w piwnicy lub w pomieszczeniu gospodarczym.

- Prawidłowo rozmieszczone ciepło wymaga sprawdzonej i fachowo zamontowanej sieci przewodów – rur. To w nich rozgrzana woda dociera do każdego pomieszczenia. Odpowiednia instalacja ma szczególne znaczenie w przypadku domów piętrowych, gdzie konieczne jest utworzenie pionów, pozwalających na doprowadzenie ogrzewania na wyższe kondygnacje – mówi ekspert portalu Majsteria.

Ostatnim ogniwem, jeśli chodzi o ogrzewanie do domu jednorodzinnego, są grzejniki. To one odbierają ciepło z pieca i następnie oddają je do pomieszczenia. Dlatego w każdym pokoju powinien znaleźć się odpowiedniej wielkości grzejnik. Może być on wykonany z różnych materiałów, np. stali lub aluminium.

 

Jak konserwować ogrzewanie w domu jednorodzinnym?

Konserwację ogrzewania przeprowadza się w sezonie letnim. Po wyłączeniu kotła należy go wyczyścić, a następnie to samo zrobić z przewodami i kominem. Po wypaleniu paliwa najważniejsze jest usunięcie resztek zanieczyszczeń – popiołu. Możesz użyć do tego szczotki drucianej lub pogrzebacza. Jeżeli posiadasz kocioł węglowy z podajnikiem, to koniecznie opróżnij i wyczyść z kurzu oraz osadu pojemnik na paliwo.


Warto wiedzieć:

Częstym błędem przy konserwacji kotła i instalacji ogrzewania jest spuszczenie wody. Jeśli nie jest to konieczne wodę w kotle oraz w instalacji C.O. należy zachować.

Oprócz regularnego czyszczenia konieczne jest wykonywanie przeglądów instalacji. W zależności od paliwa, jakie pracuje na ogrzanie domu, przegląd kotła należy wykonać co najmniej raz na 2 lata. Gdy kocioł jest opalany gazem i ma moc od 20 do 100 kW, przegląd jest potrzebny minimum raz na 4 lata. Jeśli masz instalację grzewczą z kotłem, po 15 latach jest już najwyższa pora na przegląd całej instalacji. Zawsze należy zlecić to zadanie uprawnionym specjalistom. Pozwoli to sprawdzić nie tylko kondycję systemu grzewczego, ale także rozważyć inne metody na ogrzewanie do domu jednorodzinnego. 

 

Jakie są zalety i wady poszczególnych rodzajów ogrzewania?

Każde z przedstawionych rozwiązań ma swoje zalety i wady. Poniżej krótkie zestawienie najpopularniejszych sposobów na ogrzewanie domu – co wybrać?

 


Rodzaj paliwa


Zalety


Wady

Gaz ziemny

  • ekologiczny

  • mało wymagający

  • łatwy w obsłudze

  • wzrost cen gazu ziemnego

  • domy ogrzewane gazem są „zimniejsze” niż np. węglem

Węgiel

  • łatwo dostępny

  • wydajny

  • ekonomiczny

  • wzrost cen węgla

  • bardzo szkodliwe działanie dla środowiska

Energia elektryczna

  • brak konieczności posiadania komina, kotłowni, miejsca na paliwo

  • czystość i łatwa obsługa

  • nadal wysoka cena za energię elektryczną

Olej

  • bezpieczny i komfortowy w użytkowaniu

  • nie wymaga codziennej obsługi

  • wysoki koszt zakupu pieca i instalacji

Pompa ciepła

  • niemal bezobsługowa

  • ekologiczna i bezpieczna dla środowiska

  • bardzo niskie koszty eksploatacji

  • wysoki koszt zakupu pompy i instalacji

  • rozwiązanie raczej do nowopowstałych budynków

 

Jakie są najnowsze trendy w ogrzewaniu domów jednorodzinnych?

Wysokie ceny paliw oraz doświadczenia z 2022 roku, kiedy po wybuchu wojny ich dostępność nagle znacząco się obniżyła, sprawiają, że Polacy coraz chętniej sięgają po ogrzewanie do domu jednorodzinnego niezależne od czynników zewnętrznych. Według danych Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła, w porównaniu z rokiem 2021 sprzedaż pomp ciepła wzrosła o 120%. Metody, które czerpią z darmowego źródła, czyli ze środowiska, wymagają większego wkładu własnego na instalację. Jednak, jeśli szukamy odpowiedzi na pytanie, jakie ogrzewanie jest najtańsze, to pompa ciepła ma najniższe koszty eksploatacyjne, co gwarantują szybki zwrot zakupu. Ponadto na instalację można otrzymać atrakcyjne dofinansowania z programów rządowych. Odpowiedzi na więcej pytań o tym sposobie ogrzewania znajdziesz w artykule Ile kosztuje pompa ciepła?

- Pompa ciepła to idealne rozwiązanie dla nowo powstających budynków. Natomiast ciekawym trendem dla istniejących obiektów jest hybrydowe ogrzewanie do domu jednorodzinnego. To system, który pozwala korzystać z różnych paliw i różnych źródeł ich pozyskania. Dzięki temu łączą się nowoczesne i tradycyjne metody grzewcze, np. kocioł gazowy lub na paliwa stałe i pompa ciepła – mówi ekspert portalu Majsteria.

 

Jakie wybrać ogrzewanie do domu jednorodzinnego – podsumowanie

Ogrzewanie do domu jednorodzinnego to decyzja, którą należy podjąć już na etapie planowania budynku. Wybór metod i rodzajów ogrzewania jest wiele, każda z nich ma swoje zalety i wady. Wybór najodpowiedniejszego rozwiązania powinien być podyktowany potrzebami i finansami inwestora oraz specyfikacją budynku. Znając prognozy na przyszłość i dynamikę wzrostu cen za energię cieplną można podjąć decyzję o tym czym ogrzewać dom w 2024 roku.

 

Zobacz też inne artykuły

Najlepsza klimatyzacja do domu – rodzaje klimatyzatorów, przegląd dostępnych rozwiązań
Ogrzewanie, wentylacja, klimatyzacja
Nowoczesne klimatyzatory nie tylko chłodzą, ale również ogrzewają, filtrują powietrze oraz usuwają nadmiar wilgoci. Urządzenia różnią się od siebie typem, a co za tym idzie także sposobem montażu, mocą chłodniczą, systemami filtracji, efektywnością energetyczną i doda...
Ogrzewanie klimatyzatorem – czyli do czego jeszcze można wykorzystać klimatyzację w domu?
Ogrzewanie, wentylacja, klimatyzacja
Klimatyzacja kojarzona jest przede wszystkim z chłodzeniem wnętrz w czasie upałów. Nowoczesne urządzenia umożliwiają też ogrzewanie klimatyzatorem, co wydłuża okres ich użytkowania do niemal całego roku. Poznaj sposób działania klimatyzatorów z funkcją ogrzewania, i...