Podstawowe rodzaje fundamentów i wskazania do ich stosowania

Każdy budynek mieszkalny i użytkowy wymaga zastosowania fundamentów. Co to jest fundament? Określa się go jako rodzaj łącznika pomiędzy podłożem i budynkiem. Ten element konstrukcji odpowiada za przenoszenie wszystkich obciążeń na grunt. Na fundamentach opiera się masa własna budynku, jego wyposażenie i obciążenia zmienne. Fundament ma też za zadanie zapewnienie równomiernego osiadania budynku, co ma zapobiec pękaniu ścian czy stropów. 

Poszczególne rodzaje fundamentów przekazują obciążenia na grunt. Muszą być zatem dopasowane do charakteru podłoża. W przypadku gruntów nośnych stosuje się najprostsze konstrukcje fundamentowe. Na podłożach o gorszej nośności stosuje się dodatkowe podpory sięgające głębiej położonych warstw gruntu.

Jako inwestora z pewnością interesują Cię: rodzaje, budowa i cena fundamentów. Poszczególne rodzaje fundamentów można podzielić na bezpośrednie i pośrednie. W wielu budynkach wymagających szczególnej podwaliny stosuje się rozwiązania łączące oba typy.

Określenia fundamenty bezpośrednie używa się w stosunku do konstrukcji, które przenoszą obciążenia bezpośrednio na podłoże powierzchnią podstawy. Są to fundamenty płytkie, posadowione na warstwach znajdujących się blisko powierzchni. Do najczęściej stosowanych rodzajów fundamentów należy zaliczyć:

• ławy – to najpopularniejszy rodzaj fundamentów, ceniony za niską cenę i łatwe wykonanie. Są wykonywane z betonu zbrojonego belką z czterech prętów głównych połączonych strzemionami;

• płyty – żelbetowe płyty z podwójnym zbrojeniem są wylewane bezpośrednio na budowie. Zapewniają równomierne osiadanie budynku nawet przy niejednolitym podłożu. Zalecane są do budynków niepodpiwniczonych, jednak nie jest to regułą;

• stopy – przeznaczone do przenoszenia obciążeń punktowych z elementów konstrukcyjnych lub ciężaru niewielkich budynków. Mogą mieć przekrój okrągły lub kwadratowy, zalecana jest też prostokątna podstawa; 

• skrzynie – konstrukcje specjalistyczne wykonane z fundamentu płytowego, ścian i płyty górnej. Stosowane są przy budowie wysokich obiektów wielopiętrowych;

• ruszty – ławy połączone ze sobą żebrami. Są stosowane sporadycznie, jedynie przy gruntach o bardzo małej nośności.  

Niezależnie od zastosowanego rodzaju, fundamenty wykonuje się w podobny sposób. Budowa fundamentów przebiega w następującej kolejności:

1. Badanie geotechniczne gruntu określające rodzaj podłoża.

2. Wytyczenie obrysu ścian zewnętrznych obiektu i fundamentów.

3. Wykonanie wykopów i ewentualnie odwiertów pod słupy i pale.

4. Uformowanie warstwy z suchego betonu i ułożenie szalunku.

5. Wykonanie zbrojenia dokładnie według wytycznych projektowych.

6. Zalanie konstrukcji betonem.

7. Wygładzanie powierzchni.

8. Wykonanie hydroizolacji, izolacji termicznej i zabezpieczenie folią kubełkową.

9. Zasypanie fundamentów.

Warto wiedzieć:

Folia kubełkowa chroni warstwę izolacji nie tylko przed masą zasypywanego gruntu. Jej zadaniem jest też zabezpieczenie przed wodami gruntowymi, korzeniami roślin, a nawet działaniem gryzoni. 

Zastanawiasz się, jaki beton na fundament zastosować i jak wykonać zbrojenie? W serwisie  Majsteria, w kategorii Budowa domu znajdziesz ogłoszenia firm, które zajmują się tego rodzaju pracami. Możesz wybrać jedną firmę z okolicy lub samemu przygotować ofertę i poczekać na zgłoszenia wykonawców. 

Budowa fundamentu może pochłonąć nawet 20% kosztów całego domu, z czego ponad połowa to koszt materiałów. W budynku o powierzchni 100 m2 koszt wykonania prostej ławy fundamentowej wynosi około 30 tysięcy złotych. Za robociznę zapłacisz w granicach 10 tysięcy złotych, a resztę będzie trzeba przeznaczyć na materiały. Jak przedstawiają się ich szacunkowe ceny w 2023 roku?

• beton klasy B20 – 240-280 zł za kubik;

• pręt zbrojeniowy średnicy 16 mm – około 6 zł/mb;

• drut wiązałkowy – 40 zł/50mb;

• cegły do ściany fundamentowej – 60 zł/m2;

• styrodur XPS – 80 zł/m2;

• folia kubełkowa – 4 zł/m2.

Wybór rodzaju zastosowanych fundamentów dokonywany jest po dokładnej analizie gruntu i obliczeniach. Następnie należy przywiązać dużą wagę do jego prawidłowego wykonania, zgodnie z założeniami projektowymi. Jest to gwarancją pewnego i spokojnego użytkowania domu przez wiele lat.