Rodzaje, budowa i cena fundamentów – wszystko, co warto wiedzieć o fundamentach budując dom

Podstawową technologią budowy domów w naszej szerokości geograficznej, jest murowanie. Materiały ścienne, zaprawy murarskie i zbrojenie składają się na znaczną masę konstrukcji. Jednorodzinny budynek osiąga wagę kilkuset ton, która opiera się na gruncie. Bez odpowiedniej podstawy taki obiekt mógłby się zapadać. 

Fundamenty domu to elementy konstrukcji obiektu odpowiadające za przenoszenie na grunt obciążeń dynamicznych i masy własnej budynku. Odpowiednio dobrane rodzaje fundamentów zapewniają stabilność konstrukcji w określonym typie gruntu. Dodatkowo odpowiadają za równomierne osiadanie całego obiektu, co zapobiega powstawaniu pęknięć w konstrukcji ścian. 

Z reguły element podwaliny projektuje się bezpośrednio pod ścianami nośnymi zewnętrznymi i wewnętrznymi. Wszystkie rodzaje fundamentów są wykonywane w podobny sposób. W przygotowanym wykopie w gruncie należy ułożyć deskowanie, zbrojenie, a następnie całość zalać betonem. To ile będzie potrzeba betonu na fundament, zależy od ich grubości i powierzchni.

W budownictwie wyróżnia się kilka rodzajów fundamentów. Mają odmienną budowę, głębokość posadowienia i rozmiary. Ich konstrukcje są dostosowane do charakterystyki podłoża i rodzaju budynku. Podstawowe rodzaje fundamentów i ich budowę przedstawia poniższa tabela:

Pod domkami letniskowymi stosuje się głównie stopy fundamentowe. Podobną konstrukcję możesz zastosować pod altanami ogrodowymi i innymi lekkimi budowlami. Ten rodzaj fundamentów wykonuje się w formie pionowych słupów wylewanych pod powierzchnią gruntu. Deskowanie tracone często stanowią rury PCV, a zbrojenie jest niepotrzebne. Stopy lokowane są w odległości kilkudziesięciu centymetrów na całej powierzchni podłogi, a na nich układa się legary altany.

Budynki wykonywane w konstrukcji szkieletowej to konstrukcje o stosunkowo niewielkiej wadze i bez podpiwniczenia. W ich przypadku najpopularniejszą formą fundamentów jest płyta. To konstrukcja żelbetowa o grubości około 70-100 cm, którą należy ułożyć pod całą powierzchnią budynku, a nie tylko pod ścianami nośnymi. Płyta zawiera dwie warstwy zbrojenia w górnej i dolnej części. 

W większości przypadków fundamenty domu jednorodzinnego są projektowane w formie ław. Są to konstrukcje wzmocnione belkami zbrojeniowymi i zalane betonem. Podbudowę należy ułożyć jedynie pod ścianami nośnymi, a jej głębokość powinna być większa, niż głębokość przemarzania dla danego regionu. Na ławach można wymurować ściany fundamentowe, na których oprze się pierwszy strop lub ściany zewnętrzne.

Fundamenty domu wykonuje się na różne sposoby w zależności od ich rodzaju, charakterystyki gruntu i typu budynku. Można jednak wyróżnić kilka etapów prac budowlanych, które są charakterystyczne dla każdej budowli. Przedstawiamy krótkie podsumowanie etapów budowy fundamentów krok po kroku.

Pierwszym specjalistą, od którego wizyty zaczynają się prace przy fundamentach i całym budynku, jest geodeta. Jego zadaniem będzie wytyczenie obrysu budynku, który następnie posłuży do lokalizacji fundamentów. Geodeta bierze pod uwagę granicę działki i pracuje na podstawie planu zagospodarowania przestrzeni. 

W wielu przypadkach konieczne jest wcześniejsze przeprowadzenie badań geotechnicznych gruntu. Wykonuje się je jeszcze przed rozpoczęciem prac budowlanych. Polegają one na wykonaniu odwiertów i pobraniu próbek z podłoża. Na podstawie analizy próbek geolog lub geotechnik może wystawić ekspertyzy geotechniczne.

Po wykonaniu pomiarów na placu budowy pojawiają się maszyny do prac ziemnych. Ich zadaniem jest wykonanie wykopów pod fundamenty domu. Zazwyczaj wykopy wykraczają kilkadziesiąt centymetrów poza obrys budynku, co ułatwia prace budowlane i izolacyjne. Wysokie wykopy muszą być zabezpieczane przed osuwaniem. 

W przypadku wylewania płyty i stopy fundamentowej w małym budynku, wykop obejmuje całą powierzchnię obiektu. W przypadku ław fundamentowych pod rozległymi obiektami stosuje się wykopy o szerokości nieco większej niż szerokość ławy. Otwory pod słupy i pale wykonywane są za pomocą odwiertów. 

Warto wiedzieć:

Nie zaleca się wykonywania wykopów pod fundamenty w okresie zimowym. Zmrożony grunt może mieć nieco inną strukturę. W przypadku nagłego wzrostu temperatury może też dojść do utraty zwięzłości gruntu i zapadnięcia się wykopu.

Do przygotowanego szalunku i zbrojenia można już wlewać masę betonową. Jaki beton na fundament należy zastosować? Wymagania stawiane fundamentom spełniają masy betonowe B20 i B25, jednak można zastosować też bardziej wytrzymałe mieszanki. Szalunki wypełniają setki metrów sześciennych betonu, dlatego jako inwestor, będziesz interesował się, ile kosztuje kubik betonu? Cena betonu B20 i B25 wynosi od 240 do nawet 300 złotych za m3.

Ile kosztuje wylanie fundamentu? Szacunkowy koszt fundamentów można określić na 1/5 ceny całego budynku. Najtańszy fundament dla budynków mieszkalnych to płyta fundamentowa. Nieco większe koszty pochłonie budowa ławy fundamentowej w budynku podpiwniczonym. Wykonanie dodatkowych pali czy słupów pod ławą podnosi cenę tej części obiektu. 

Jaki jest aktualny koszt fundamentów? Przy obiektach o powierzchni 100 m2 za wykonanie fundamentów zapłacisz około 25-35 tysięcy złotych. Na ten koszt składają się następujące czynniki: 

• materiały – poza betonem i prętami zbrojeniowymi są to szalunki tracone. W budynku o powierzchni 100 m2 na materiały musisz przeznaczyć około 15-20 tysięcy złotych; 

• robocizna – obejmuje roboty ziemne, ułożenie zbrojenia, szalunku, zalanie betonem, wyrównanie, zasypanie i zaizolowanie. Koszt dla przykładowego budynku to około 10 tysięcy złotych;

• dodatkowe koszty – obejmują głównie badania geotechniczne, niwelowanie gruntu i zdobycie niezbędnych pozwoleń. 

Przykładowe koszty fundamentów domu mogą różnić się w zależności od zastosowanej technologii i rejonu kraju. Jeśli potrzebujesz precyzyjnej wyceny tego etapu prac budowlanych, możesz skorzystać z serwisu Majsteria. W kategorii Budowa domu znajdziesz ogłoszenia firm zajmujących się pracami budowlanymi. Możesz poszukać wykonawców ze swojej okolicy i dopytać o wycenę. Innym rozwiązaniem jest wstawienie ogłoszenia, w którym opiszesz zapotrzebowanie i podstawowe parametry fundamentów. Na Twoją ofertę odpowiedzą firmy, które są zainteresowane takim przedsięwzięciem. 

Warto wiedzieć:

Spory wpływ na koszt wykonania fundamentów ma zakres prac ziemnych i konieczność użycia w nich specjalistycznych maszyn. Jest to szczególnie widoczne w przypadku tworzenia pali i głęboko posadowionych ław fundamentowych. 

W starszych budynkach możesz spotkać się z brakiem izolacji termicznej fundamentów. Może to prowadzić do dużych strat ciepła, a także problemów z zawilgoceniem piwnicy i dolnych kondygnacji. Co zrobić, jeśli masz do czynienia z niewystarczającą izolacją fundamentów w starym domu. Jak ocieplić dom z drugiej ręki? Przebieg prac zazwyczaj obejmuje następujące etapy: 

1. Wykopanie rowu i odkrycie ściany fundamentowej na całym obwodzie budynku na głębokości kilkudziesięciu centymetrów.

2. Osuszenie ścian fundamentowych.

3. Ułożenie izolacji z płyt styropianowych lub polistyrenowych i odnowienie izolacji przeciwwilgociowej.

4. Zasypanie wykopu.

Prace należy wykonać z dużą precyzją i uwzględnieniem ryzyka uszkodzenia budynku. Tego typu zadania są też bardzo kosztowne. Pojawia się zatem pytanie, czy ocieplać fundamenty w starym domu? Przeprowadzenie remontu znacznie obniży zapotrzebowanie energetyczne budynku, dlatego po pewnym czasie się zwróci. Zapobiegnie też dalszemu niszczeniu obiektu. 

Prawidłowo wykonane i zabezpieczone fundamenty domu zapewniają obiektowi odpowiednią stabilność, bezpieczeństwo i mniejsze ryzyko wystąpienia uszkodzeń konstrukcji. Choć koszt fundamentów możesz uznać za wysoki, lepiej nie szukaj oszczędności decydując się na materiały gorszej jakości lub zmniejszając warstwy betonu. Remont i wzmocnienie fundamentów generuje zazwyczaj wyższe koszty niż potencjalna oszczędność.